Ons fondsvermogen in een archiefkast
Robbert Manders
Maart 2024
Eind december schoot de koers van goud door de $2075/ounce en bereikte een (niet voor inflatie-gecorrigeerd) record. Daardoor kregen beleggers en podcasts aandacht voor de goudprijs. De Beurstalk uitzending waar dit eigenlijk besproken zou worden werd uiteindelijk te lang om de goudprijs te behandelen, maar dat hield mij niet tegen om samen met Etienne Platte te filosoferen over goud als belegging. De prospectus van het Antaurus Europe Fund beperkt ons, maar onze fantasie gelukkig niet.
Zo vroeg Etienne zich af of we dat goud wel fysiek konden opslaan. Volgens mij is goud erg zwaar en is een klein volume aan goud al behoorlijk waardevol. Ik opperde dat ons fonds best in een archiefkast op kantoor zou passen. Die is ongeveer 1 meter hoog, een halve meter diep en 2 meter breed. De inhoud is dus 1 kuub of 1000 liter. Goud is 19,3 kilo per liter, dus er past in theorie 19.300 kilo goud in die kast. Dat is 620 duizend troy ounce en dat maal 1875 euro (de huidige prijs per ounce) is 1,16 miljard euro. Ons fonds is circa 370 miljoen euro, dus we houden nog wat kastruimte (niet te verwarren met KASruimte) over na in onze fantasie 100% in fysiek goud te stappen.
Het is een leuk verhaal van die archiefkast, maar voor de meeste beleggers is het geen fantasie, want die zijn niet beperkt in wat ze mogen doen. Wat is een belegging in goud precies? Goud heeft een paar belangrijke eigenschappen. Ten eerste is en blijven mensen overal ter wereld van mening dat het wat waard is, waardoor het op lange termijn meestijgt met algehele prijsniveaus. Ten tweede levert het geen rente of dividend op. Obligaties zijn wel een alternatief voor goud.
Door deze eigenschappen stijgt de goudprijs als de inflatie(verwachting) stijgt, maar zakt juist als de rente(verwachting) stijgt.
Wij mogen niet meer dan 5% van het fonds in goud beleggen omdat we volgens onze prospectus een aandelenfonds zijn. Maar stel het zou mogen, zou dit het beste moment zijn? Ik vergelijk de goudprijs het liefst met het rendement op 10-jaars TIPS (Amerikaanse obligaties die beschermen tegen inflatie) die betalen momenteel een rente van ongeveer 2%, en compenseren de belegger daarbovenop 1-op-1 voor de inflatie in de komende 10 jaar. Door de inflatie compenserende eigenschap lijkt dit een prima substituut voor een belegging in goud.
We nemen de proef op de som en leggen de goudprijs naast TIPS. Van januari 2019 tot september 2022 gaven die TIPS een rente van gemiddeld -0,3% (altijd minder dan 1%). Omdat goud geen rente kost, was dat in die periode een redelijk goed alternatief voor TIPS. Goud geeft nog steeds geen rente, maar de rente op TIPS is gestegen naar 2%. Nu zijn TIPS dus relatief aantrekkelijk versus goud.
De (voor inflatie gecorrigeerde) goudprijs zou daarom sindsdien gezakt moeten zijn, maar dat niet het geval. De huidige goudprijs is $2025, terwijl die (voor inflatie gecorrigeerd) van 2019 tot 2022 gemiddeld $1950 was. Goud lijkt nu dus overgewaardeerd volgens deze waarderingsmethode.
Gezien dit resultaat zijn er twee conclusies mogelijk: ofwel mijn waarderingsmethode is incorrect of onvolledig, ofwel de goudprijs is niet rationeel. Wellicht heeft het wat van beide. Dan rest sowieso de conclusie dat goud geen voorspelbare belegging is en daarom eigenlijk niet in een beleggingsportefeuille thuishoort, maar bijvoorbeeld in sieraden. Die archiefkast blijft, helaas voor gouddieven, voorlopig leeg.