Een hartverwarmende kerstgedachte voor de fiscus

We tellen weer af naar de kerst en het nieuwe jaar. Voor institutionele beleggers betekent dit dat we de boeken sluiten, een kerstdiner of borrel houden, vrij nemen en volgend jaar weer terugkomen. In de tussentijd staat bij ons op kantoor een kerstboom en worden er kerstliedjes geneuried, gezongen of afgespeeld. Allemaal warmte en gezelligheid.

Toch zijn er een hoop mensen die juist nu hun innerlijke Scrooge vinden en hun belastingaangifte over 2024 alvast manipuleren in deze verder gezellige tijd. Dat is jammer. Niet alleen voor de staatskas, maar soms ook voor die beleggers zelf.

Eerst wat achtergrond. De vermogensbelasting (Box 3) gaat ervan uit dat vermogen dat is belegd (in fondsen, aandelen, of obligaties) een fors hoger rendement genereert dan spaargelden. En het veronderstelde rendement wordt dit jaar belast tegen 32%. Het maakt dus uit of dat veronderstelde rendement een procent of zes is of 0,01%. De fiscus gaat hierbij uit van de vermogensverdeling op 1 januari van het betreffende belastingjaar. Vanzelfsprekend zijn er slimmeriken die denken dat het dan een briljant idee is om aandelen in december te verkopen en terug te kopen in januari. Dit doen met fiscale motieven heet pijldatumarbitrage en dat mag niet van de fiscus.

Toch zijn er genoeg beleggers die hun innerlijke Scrooge vinden en niet eerlijk in hun aangifte aangeven dat ze aan peildatumarbitrage doen, of een ander trucje bedenken om tijdens de jaarwisseling al het (voorheen en/of toekomstig belegd) vermogen op een spaarrekening te hebben staan. Hoeveel mensen dit doen is niet bekend, maar het lijkt wel te leven onder beleggers. Zo vertelde een vermogensbeheerder afgelopen week op de radio dat hij veel interesse kreeg van klanten voor pijldatumarbitrage.

Voor gulle beleggers die de schatkist wel een paar extra duiten gunnen (of sowieso niet in Box 3 vallen) schept dit kansen. Om deze belastingplanning mogelijk te maken worden er namelijk aandelen verhandeld zonder dat hier fundamentele beleggingsbeslissingen aan ten grondslag liggen. Een marktinefficiëntie ligt daarmee op de loer en gulle (handige) beleggers kunnen hiervan gebruikmaken. In de Nederlandse small cap index hebben Nederlandse particuliere beleggers relatief veel inbreng, dus dat is de meest logische plek om te beginnen met zoeken naar effecten.

Toevallig of niet, maar als we kijken naar de afgelopen twee jaarwisselingen heeft de AScX het in de 10 handelsdagen rondom de jaarwisseling respectievelijk 2,3% en 3,4% beter gedaan dan de AEX. Dat was in beide gevallen genoeg extra rendement om de belasting te betalen.

Wat kunnen beleggers met deze informatie? Dat blijft moeilijk. Handelen kost namelijk geld en er bestaat naar mijn weten ook geen ETF of beleggingsfonds op de AScX. Maar wie in december Nederlandse small cap aandelen wilde verkopen zou daarmee kunnen wachten tot januari. Of wie deze wilde aankopen, kan ervoor kiezen om dit juist aan het einde van de maand te wél doen. Een andere optie is om binnen de beleggingsportfolio wat te verschuiven. Zo zit u ook bij de kerstboom met het goede gevoel ‘ik deel mijn rendement met de fiscus’.