Er warmpjes bij zitten deze winter

“Zit het mannetje in het huisje?” is de op-één-na* meest gestelde vraag op het kantoor van Antaurus.

De meeste kantoren kennen wel een thermostaatoorlog. De een wil het warmer of kouder dan de ander. Bij ons op kantoor is dat een bijna irrelevante strijd, want hoewel er een thermostaat is waarmee we de temperatuur kunnen regelen, gaat volgens mij 90% via het gebouw en hebben wij nauwelijks invloed.

Een zaak die we in de hand denken te hebben is dat mannetje in het huisje. Op de thermostaat staat een afbeelding van een huisje, zoals een kind het zou tekenen, met daarin al dan niet een mannetje zoals die op toiletdeuren te vinden is. ‘In het huisje’ betekent volgens mij dat er mensen op kantoor aanwezig zijn. Het verhaal daarbij is dat de verwarming of airco beter werkt als het mannetje in het huisje is. Op basis van ervaring denk ik dat dit bijgeloof is. Desalniettemin doe ik vrolijk mee met deze traditie. Het geeft ons het idee dat we invloed hebben op ons lot. Dat is een menselijke behoefte en uit onderzoek blijkt ook dat mensen gelukkig worden van een gevoel van controle of autonomie.

Beleggers kennen een soortgelijk bijgeloof. In het Engels heet dit de ‘illusion of control bias’. De illusie is dat de belegger door actie te ondernemen meer grip krijgt op zijn of haar beleggingen. Een voornaam gevolg van deze emotie is dat beleggers vaker handelen. Met elke transactie krijgt de belegger een stukje gevoel van controle.

Maar het gevolg is dat beleggers te vaak proberen de market te timen en handelen. Geen van beide is bevorderlijk voor het rendement blijkt uit onderzoek. Enerzijds zijn de transactiekosten een logische domper op het rendement. Anderzijds blijkt dat beleggers die veel handelen slechtere beslissingen nemen.

Onlogisch is dat niet. Als ik verplicht zou worden om elk jaar 30 verschillende aandelen te kopen of adviseren zou ik minder tijd hebben om elke aankoop goed te onderzoeken en onderbouwen. De kwaliteit van elke aankoop zou aanzienlijke lager zijn dan wanneer ik wegkom met slechts enkele aankopen. Je hebt immers maar één beste idee. Als je bij het tiende idee aankomt, is dat zeker niet meer even goed als het eerste. Zoals veel andere professionele beleggers merk ik een dergelijk verband tussen de kwaliteit van mijn beleggingsbeslissing en de hoeveelheid tijd die ik aan een idee besteed.

Voor beleggers weegt de hoeveelheid kennis dus zwaarder voor de uiteindelijke zelfbeschikking dan het aantal keer handelen. Wellicht geldt dat ook voor het mannetje in het huisje. Eigenlijk moeten we ons wapenen met kennis over de klimaatbeheersing in het kantoor. We worden dan een bijgeloof armer, maar zitten er dan tenminste wel (letterlijk) warmpjes bij deze winter.

*De meest gestelde vraag is ‘wat doet de NAV?’, waarmee het rendement bedoeld wordt.